CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, tarımın stratejik kesim olduğunu belirterek, “Herkesin karnının doyduğu bir Türkiye hasreti çekiyoruz hepimiz. Şayet burada tarımla uğraşılıyorsa çiftçinin alın terinin yere düştüğünde filizlenmesi lazım ve kazanması lazım çiftçinin” dedi. Dış siyasete değinen Kılıçdaroğlu, “Türkiye, bu Ortadoğu ve Avrupa coğrafyasının en saygın, en güçlü ülkelerinden biri olmak zorundadır esasen. Avrupa Birliği’ne üye olmak istiyoruz. Ta 1962’lerde başladı, ortada hiçbir şey yok. İçeride hoş nutuklar atıyoruz ancak dışarıda halimiz nedir? Artık ben bunları anlatınca bazen berbat adam olabiliyoruz. Vay efendim, ‘Sen bunları niçin söyledin?’ Biz, kendi meselemizi kendimiz çözmek zorundayız. Bir ortaya gelip, oturup konuşmak zorundayız” diye konuştu. Kılıçdaroğlu, TBMM’de kabul edilen ek bütçeyi de “Yılın başında bütçe yaptılar, yılın ortası oldu, bütçedeki bütün sayıların tamamı bitti. Artık yılın ortasında ikinci bütçe yapıyorlar. Cumhuriyet tarihinde hiç bu türlü bir şey görülmedi, birinci sefer oluyor” diyerek eleştirdi.
Kemal Kılıçdaroğlu, bugün Ankara’nın Haymana ilçesinde kanaat liderleri, muhtarlar ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile bir ortaya geldi. Kılıçdaroğlu, çiftçinin üretebilmesi için ziyan etmemesi gerektiğini söyledi. Çiftçiye fiyatsız elektrik sağlayacaklarını belirten Kılıçdaroğlu, “Elektrik konusunda, Şanlıurfa’ya gittim, oradaki çiftçilere kelam verdim. Evvel Şanlıurfa’dan başlayarak altı büyük vilayette ve daha sonra Türkiye genelinde çiftçiye elektriği fiyatsız vereceğiz. Güneş güç santralleri kuracağız. İmkan var. Petrol, doğal gaz getiriyorsun elektrik üretmek için. Hepsi ithal. ya Allah’ın güneşi ücretsiz kardeşim. İthal yok, dolar yok, avro yok” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
“KİŞİYİ KANAAT LİDERİ YAPAN, İÇİNDE YAŞADIĞI TOPLUMDUR: Bedelli kardeşlerim, pahalı dostlarım, pahalı Haymanalılar; bir insan, ‘ben kanaat önderiyim’ demekle kanat lideri olmaz. Kişiyi kanaat lideri yapan, içinde yaşadığı toplumdur. Toplumda bir kişi, rastgele bir sorunu çıktığında başvuracağı kişiyi arar. O bireye biz, ‘kanaat önderi’ diyoruz. ya mahallede muhtardır ya köyde muhtardır ki onlar da kanaat lideridir yahut kasabanın saygın bir insanıdır. Bir kederle karşılaşmıştır, ‘Gidip bir danışayım bu sorunu nasıl çözeriz’… Artık biz, genelde siyasette mitingler yaparız, mitinge bizim partililer gelir, daima birlikte konuşuruz, alkışlarız, slogan atarız ve dağılırız sonunda. Gayeye ulaşıyor mu; hayır, maksadına ulaşmıyor. Benim şahsi kanaatim bu.
BU TABLOYU BİLAKİS ÇEVİRİYORUZ: Biz, kiminle konuşmalıyız? Toplumla daha fazla yüz yüze gelen, istişare eden, kelamı dinlenen beşerlerle oturup konuşmalıyız. Haymana’yı biliyorum, bölgenin ne kadar pahalı olduğunu da biliyorum, tarihini de biliyorum, Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın bu topraklarda geçtiğini de biliyorum, şehit kanlarıyla bu toprakların sulandığını da biliyorum ancak Cumhuriyet’le birlikte büyümesi gereken bir ilçenin kan kaybettiğini de biliyorum. Bizim oyumuzun çok az olduğunu da biliyorum fakat oyumuzun azlığı, Haymanalının bizi farklı değerlendirmesinden değil. Tam aksine, biz hiç gelmedik ki oturup konuşmadık ki çayınızı, kahvenizi içmedik ki sofranıza oturup, ‘Ya arkadaş sizin derdiniz nedir’ demedik ki. Ankara’da oturup hoş nutuklar attık, ondan sonra dedik ki ‘Vay niçin bize oy vermiyorsunuz?’ Artık bu tabloyu bilakis çeviriyoruz. Gelip, oturup konuşacağız; gelip dertleşeceğiz.
KENDİ ÜLKEMİZDE HUZUR İÇİNDE YAŞAMAK İSTERİZ: Bu memleket yalnızca benim memleketim değil, 85 milyonun memleketi. Her birimiz vatanseveriz, her birimizi kendi ülkemizde huzur içinde yaşamak isteriz, birlikte yaşamak isteriz. Münasebetiyle içinde bulunduğumuz kaidelerin yükünü ben de biliyorum siz de biliyorsunuz, büyük kan kaybediyor Türkiye. İktisatta kaybettiğimiz kanın bedelini ödüyorsunuz esasen; mazot, gübre, ilaç alırken ödüyorsunuz, esnaftan alışveriş yaparken ödüyorsunuz, artı yurt dışında da ödüyorsunuz. Münasebetiyle şayet Ulusal Kurtuluş Savaşı bu topraklarda verildiyse ve bu topraklarda şehit kanları var ve sulandıysa bu topraklar, o vakit bir arada oturup düşünmek zorundayız. Her birimizin sorumluluğu var. Benim sorumluluğum var mı? Evet, var lakin sizin de sorumluluğunuz var, kanat lideri olarak sorumluluğunuz var. O vakit sorumluluklarımızı bilince nasıl ayağa kaldırırız?
PEYGAMBERE BİLE VERİLMEYEN BU YETKİYİ NİÇİN BİRİLERİ KULLANIYOR: Neredeyse birbirimizin boğazına sarılacağız. O denli bir hale geldik. ‘Sizden, bizden’… Arbede eder hale geldik. Komşumuzun kimliğini, inancını, hayat üslubunu sorgulamaya başladık. ya kardeşim, bize ne? Herkesin kimliği kendi onurudur. Kimlik, siyaset konusu olmaz. Herkesin inancı pahalıdır. Allah ile kul ortasına girmeye kimsenin hakkı yoktur. Peygambere bile verilmeyen bu yetkiyi niçin birileri kullanıyor? ‘Sen inançlısın, sen inançsızsın’… Güzel de nereden biliyorsun? Bunu bir tek şanlı yaratan bilir. Ömür biçimini sorgulamaya başladık. Türkiye’nin bu cendereden çıkması lazım.
TÜRKİYE, ORTADOĞU VE AVRUPA’NIN EN SAYGIN, EN GÜÇLÜ ÜLKELERİNDEN BİRİ OLMAK ZORUNDADIR: Türkiye, bu Ortadoğu ve Avrupa coğrafyasının en saygın, en güçlü ülkelerinden biri olmak zorundadır aslında. Avrupa Birliği’ne üye olmak istiyoruz. Ta 1962’lerde başladı, ortada hiçbir şey yok. İçeride hoş nutuklar atıyoruz fakat dışarıda halimiz nedir? Artık ben bunları anlatınca bazen makûs adam olabiliyoruz. Vay efendim, ‘Sen bunları niçin söyledin’. Biz, kendi meselemizi kendimiz çözmek zorundayız. Bir ortaya gelip, oturup konuşmak zorundayız. Bunları yapmazsak olmaz.
HERKESİN KARNININ DOYDUĞU BİR TÜRKİYE HASRETİ ÇEKİYORUZ: Buranın bir tarım kenti olduğunu biliyorum. Gazi Mustafa Kemal’i Ankara’ya gelirken karşılayanların, Haymanalıların tartısını da biliyorum. Bölgenin ulusal hislerinin ne kadar yüksek olduğunun da farkındayım. Bir biçimiyle önemli problemlerimiz var. Herkesin karnının doyduğu bir Türkiye hasreti çekiyoruz hepimiz. Şayet burada tarımla uğraşılıyorsa çiftçinin alın terinin yere düştüğünde filizlenmesi lazım ve kazanması lazım çiftçinin.
ÇİFTÇİ KAZANAMIYOR, ZİYAN EDİYOR: Mazotun ne olduğunu biliyorum. Bu fiyatlarla çiftçinin kazanamadığını biliyorum. Çiftçi kazanamıyor, ziyan ediyor. Çiftçinin ziyan ettiği bir ortada, mümkün değil, ülkeyi büyütemezsiniz. Herkes büyük kentlere atak ederse karnımızı kim doyuracak? Ankara’nın Kızılay’ında buğday, pancar, yulaf, mercimek ekemezsiniz. Bunları kırsalda, tarlada ekmek zorundasınız. Tarlada çalışan insanın hakkını, hukukunu teslim etmezseniz, alın terinin hakkını teslim etmezseniz bu adam ne yapacak? Ayrılacak. Siz gelmeseniz bile çocuğunuz gelecek, ‘Büyük kentlerin varoşlarında sanki minimum fiyatla iş bulabilir miyim’ diye. Buradan Türkiye’nin çıkması lazım.
TARIM STRATEJİK BÖLÜMDÜR: Bu devletin inşasında en büyük rolü oynayan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, ‘Milli iktisadın temeli ziraattır’ demiştir. Ziraat, yani tarım, bütün dünyada stratejiktir. İster Amerika’ya ister Kanada’ya ister Japonya’ya ister Papua Yeni Gine’ye gidin, tarım stratejik bölümdür. Neden? Buzdolabınız, otomobiliniz olmayabilir fakat günde en az iki sefer karnımızı doyurmak zorundayız. Kim doyuracak karnımızı, bu ülkenin bereketli toprakları ekilmezse? Siz buğdayı, yulafı, mercimeği de dışarıdan alırsanız kime çalışıyoruz o vakit? Öbür ülkelerin çiftçisine demektir. Bu cendereden Türkiye’nin çıkması lazım.
HERKES NE EKECEĞİNİ, KAÇA SATACAĞINI DA EVVELCE BİLECEK: Çıkmasının yolu da pek açıktır. Evvel havza bazlı bir planlama yapacaksın. Kim ne edecek; buğday, şeker pancarı, pamuk, yulaf nerede olacak? Bütün bunların havza bazlı planlamasını yapacağız. Planlama yapıldıktan sonra herkes ne ekeceğini evvelce bilecek, kaça satacağını da evvelden bilecek. Bir dönümün maliyeti çıkarılacak. Çağırırsınız iki tane ziraat mühendisini; ‘Kardeşim maliyeti ne?’ ‘Maliyet bin TL’. ‘Kardeşim, bunun karı ne olmalı?’ ‘Yüzde 15.’ Devlet şunu söylemeli; ‘Bunun maliyeti artı makul kar; 115 TL’dir. 115 TL’nin üzerinde alıcı bulabiliyorsanız istediğinize satın. Fakat 115 TL’nin altına düştüğü vakit bunun alıcısı devlet olacaktır.’ Hiçbir çiftçi ziyan etmeyecektir.
BAKIYORUZ BU SENE SOĞAN ÇOK DÜZGÜN, SONRAKİ SENE DAİMA BİR ARADA BATIYORUZ: Havza bazlı planlama yapmadığımızda ne oluyor? Bakıyoruz bu sene soğan çok yeterli, sonraki sene daima bir arada batıyoruz. Orta Anadolu; bu sene patates çok âlâ, herkes patates ekiyor. Sonra bir bakıyorsunuz, sonraki sene patates üreticileri bağırıp çağırıyorlar; ‘Mahvolduk, patates ürettik ancak alıcısı yok’. Planlama yaparsanız kimin ne kadar ekeceğini ne kadar ihraç edeceğimizi biliriz. Maliyet artı makul kar, eşittir taban fiyat. Onun altına düşmeyecek.
MALİYET ARTI MAKUL KAR, EŞİTTİR TABAN FİYAT: Kırsal boşalıyor, gençler kalmıyor kırsalda. Bu tablo, o denli bir tabloyu ortaya çıkarıyor. Ne yapsın, geçinemiyor. O vakit gençlerin kırsalda kalması için özel siyasetler geliştirmeniz lazım. Demeniz lazım ki ‘Sen kırsal kalırsan, çalışırsan senin toplumsal güvenlik primini devlet olarak ben ödeyeceğim’. O vakit burada kalacaktır. Eserine de garanti veriyorsunuz. Maliyet artı makul kar, eşittir taban fiyat. Oradan da ziyan etmiyor. Çiftçi kazanacak. Çocuğu, eşi varsa, çalışıyorsa onun da primini devlet ödeyecek. O vakit emeklilik hakkı garanti olmuş olacak. Kentin varoşunda ne yapacak bu insan? Üç, beş kuruşa iş bulurum diye niçin uğraşacak.
YA ALLAH’IN GÜNEŞİ ÜCRETSİZ KARDEŞİM: Borçlarınız var. Bizim kelamımız var, onu da söyleyeyim; Allah nasip eder sizlerin oylarıyla iktidar olursak birinci bir hafta içinde çiftçinin ister tarım kredi kooperatiflerine ister bankalara olan borcunun faizini sıfırlayacağız. Borcunu da makul taksitlerle alacağız. Sizin, bir nefes almanız lazım. Elektrik var. Elektrik konusunda Şanlıurfa’ya gittim, oradaki çiftçilere kelam verdim. Evvel Şanlıurfa’dan başlayarak altı büyük vilayette ve daha sonra Türkiye genelinde çiftçiye elektriği fiyatsız vereceğiz. Güneş güç santralleri kuracağız. İmkan var. Petrol, doğal gaz getiriyorsun, elektrik üretmek için. Hepsi ithal. ya Allah’ın güneşi ücretsiz kardeşim. İthal yok, dolar yok, avro yok.
İSRAF HARAMDIR. BAKIN HER ŞEY İSRAF: Devlet akılla yönetilir; bilgiyle, birikimle, ahlakla, liyakatle yönetilir. Devlet, intikam hissiyle, israfla yönetilmez. İsraf haramdır. Bakın, her şey israf. Hem dindar geçiniyoruz, ‘dindarız’ diyoruz, israfı yapana da gidip takviye veriyoruz. Oturup düşünmemiz lazım.
CUMHURİYET TARİHİNDE HİÇ BU TÜRLÜ BİR ŞEY GÖRÜLMEDİ: Yılın başında bütçe yaptılar, yılın ortası oldu, bütçedeki bütün sayıların tamamı bitti. Artık yılın ortasında ikinci bütçe yapıyorlar. Cumhuriyet tarihinde hiç bu türlü bir şey görülmedi, birinci sefer oluyor.
BİZ CUMHURİYET’İ KURDUK, O DEVLETLERİN TAMAMI CUMHURİYET OLDULAR: Türkiye, bölgesinde de dünyada da prestijli bir ülke olmak zorundadır. Dış siyaset bu bağlamda çok kıymetlidir. Dışarıya karşı kelamı dinlenen bir Türkiye olmak zorundadır. Şayet dışarıya karşı kelamı dinlenen bir ülke değilse bu ülkenin tarihine ihanet etmiş olursunuz. Bu ülkenin tarihi sıradan bir tarih değildir. Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın verildiği bu topraklar, sıradan topraklar değildir. O savaşı veren beşerler da sıradan beşerler değildir. Nedeni ne biliyor musunuz? Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı verdikten sonra bütün İslam dünyasının ulusal kurtuluş savaşı verdiğini görüyorsunuz. Hepsi bağımsızlık savaşı verdiler. Biz Cumhuriyet’i kurduk, o devletlerin tamamı cumhuriyet oldular. Biz hareketlerimizle, tavrımızla, aldığımız kararlarla yalnızca kendimize değil, İslam dünyasına da mazlum milletlere de örnek olan bir devletiz.
BU İŞ KONUŞMAYLA OLMAZ Kİ. ‘GELİYORUM’ DİYORSAN GİDECEKSİN: Bir siyasetçi, kim olursa olsun, dış siyaset ile ilgili konuşurken boğazında dokuz düğüm olduğunu unutmamalı, söylediği lafın nereye gideceğini bilmeli. İç siyasette olduğu üzere yüksek perdeden asla atmamalı. ‘Ey Suriye, ey Yunanistan ben geliyorum.’ Âlâ de ‘Gel kardeşim’. Bu iş konuşmayla olmaz ki. ‘Geliyorum’ diyorsan gideceksin. Merhum Ecevit ile Erbakan çıkıp ‘Ey Yunanistan, bak biz Kıbrıs’a geliyoruz’ dediler mi? Demediler. Ancak bir sabah Başbakanlık merdivenlerinde merhum Bülent Ecevit açıklama yaptı.
CİDDİYE ALINIR MI ARTIK TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ: ‘Başta kaldığım sürece asla giremezler.’ Ne oldu? Gittin, bastın imzayı, çıktın geldin. Pekala tartı oldu mu? Olmadı. Ciddiye alınır mı artık Türkiye Cumhuriyeti Devleti? Bunu sizin vicdanınıza seslenerek söylüyorum. Türkiye bu türlü bir idaresi hak etmiyor, yanlış yapıyoruz. Suriye ile arbede ettik, niçin? 33 askerimiz şehit edildi. 33 askerimizi şehit eden Rusya idi. Biz, koşa koşa gittik Putin’den özür dilemeye. Şehitler bizim şehidimiz, öldüren Rusya, biz koşa koşa gidiyoruz oraya, özür dilemeye gidiyoruz. Ne işin var kardeşim?
OTURUR, KONUŞUR, DÜŞÜNÜRÜZ; KİM HAKLIYSA ONUN DEDİĞİNİ YAPARIZ: Farklı görüşler bizim hengame etme nedenimiz olamaz ki. Dünyanın her yerinde farklı görüşler vardır. Aklımızı kullandığımız sürece olaylara farklı bakabiliriz. Farklı baktık diye illa arbede mı edelim? Meskende otururken -kendi ailemden örnek vereyim- bazen eşim farklı düşünür, ben farklı düşünürüm. Yani bu, çabucak gidip, oturup boşanalım manasına mı gelir? Gelmez. Oturur, konuşur, düşünürüz; kim haklıysa onun dediğini yaparız.
DAVULLA, ZURNAYLA GÖNDERECEĞİZ: Suriye’ye girdik, 3 milyon 600 bin Suriyeli Türkiye’ye geldi. Ne olacak artık bunların hali? Allah’ın müsaadesiyle hepsini kendi iradeleriyle Suriye’ye göndereceğiz; davulla, zurnayla göndereceğiz.
ÜLKE PRESTİJ KAZANDIYSA ELBETTE ZİRVEDEKİ KİŞİ DE PRESTİJ KAZANMIŞ OLUR: Türkiye’nin çözülemeyecek hiçbir sorunu yoktur. Her sorunu çözülebilir. Kâfi ki devleti yöneten kişinin şahsi zenginleşme yoluna gitmemesi, kendi ailesini zenginleştirmemesi… Varlıklı olması gereken milletin kendisidir. Devleti yöneten kişi, millete hizmet etmek ile yükümlüdür. O hizmeti milletin zenginleşmesi, büyümesi, kalkınması için, prestij sahibi olması için yapar. O yönettiği sürece ülke prestij kazandıysa elbette doruktaki kişi de prestij kazanmış olur.”