Uzmanından rahatlatan maymun çiçeği açıklaması: “Covid’deki üzere konutlara kapanmayı beklemiyoruz”
Dr. Esra Ergün Alış: “Ölümcüllük oranı çok düşük bir hastalık”
“Bulaştırıcılığının denetim altına alınabileceğini düşünüyoruz”
İSTANBUL – Türkiye’de birinci maymun çiçeği olayının görüldüğünü Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca açıklarken uzmanlar uyarıyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Esra Ergün Alış, “Şu an ülkede görüldüğü için biz sanki ne oluyor diyoruz. Kişi kendisinde içi sıvı dolu bir lezyon gördüğünde kendisini izolasyona alırsa önüne geçmiş olur. Covid nefes yoluyla bulaşıyordu, maymun çiçeğinde en büyük bulaşma yolu; ciltte temas, ölümcüllük oranı çok düşük bir hastalık. İnsanların merak ettiği Covid’deki üzere konutlara kapanmayı gerektiren bir hastalık olur mu, teorik olarak bunu beklemiyoruz, bulaştırıcılığının denetim altına alınabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Covid-19 pandemisi sonrası tüm dünyada kaygıya neden olan çok sayıda ülkede görülen maymun çiçeği (monkeypox) hastalığına ait Türkiye’deki birinci hadiseyi Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca açıkladı. Bakan Koca, “Bir hastamızda maymun çiçeği hastalığı tespit edildi. Hasta 37 yaşında, bağışıklık sistemi yetersizliği var. Kendisi tecrit edilmiş durumda. Temaslı takibi yapıldı, öteki bir hadiseye rastlanmadı. Bilindiği üzere, bu hastalık teneffüs yoluyla değil, yakın fizikî temasla bulaşıyor” sözlerini kullandı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Esra Ergün Alış da hastalığa ait bilgi verirken Covid-19 ile ortasındaki farkları anlattı.
“Covid’deki üzere meskenlere kapanmayı gerektirmesini olmasını beklemiyoruz”
Maymun çiçeği virüsüne ait açıklamalarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Esra Ergün Alış, “Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığı kümesinden olan bir virüs ailesinden yayılan bir hastalık. Ciltte suçiçeği gibisi, içi su dolu kabarık lezyonlar oluşturuyor. Bunun yanı sıra lenf bezlerinde şişkinlik ateş, ağrılar üzere bulgular da oluşturabilen bir hastalık. En büyük bulaşma yolu; ciltte temas. Cinsel yolla bulaş da olabiliyor. Bir öbür risk de bu hastaların bakımını sağlayan bireylerin hastaların çamaşır, nevresim üzere eşyalarıyla temasta bulunması. Bu bizim için bilhassa sıhhat işçisi için kıymetli. Hasta bireylerin bakımlarını sağlayan bireylerin çarşaf, nevresim o üslup şeyleri değiştirirken eldiven, önlük, şahsî kollayıcı ekipmanlar kullanımı kıymetli. Aslında ölümcüllük oranı çok düşük bir hastalık. Tedavi müddetinde de 1958’den beri görülen bir hastalık olduğu için çeşitli ülkelerde vakit zaman salgınlar da yapmış. Salgını, olması gerekenden fazla görülen hastalık olarak tanımlayabiliriz. Pandemi ise birden fazla ülkelerde hatta kıtalarda görülebilen hastalık bu manada, söz manasıyla bir pandemi kabul edebiliriz. Ama buradaki insanların merak ettiği, aklına takılan soru Covid’deki üzere meskenlere kapanmayı gerektiren bir hastalık olur mu, teorik olarak bunu beklemiyoruz” dedi.
“Bulaştırıcılığının denetim altına alınabileceğini düşünüyoruz”
Maymun çiçeği ve Covid-19’un bulaşma yollarındaki farklılıklara ait bilgi veren Dr. Alış, “Öncelikle bulaşma yollarının farklılığı nedeniyle ayırt ediliyor, maymun çiçeği virüsünde lezyonlar evvel görülen alandan yüzden yahut ellerden başlıyor. Burada başladıktan sonra bulaştırıcılık oluyor, münasebetiyle kişi kendisinde bir şey çıktığı vakit artık bulaştırıcı kabul edip çabucak kendini izolasyona alabiliyor. Lakin Covid’de ne yazık ki kişinin kendinde hiçbir bulgu olmasa da bulaştırıcılık günler öncesinden başlayabildiği için kişi onlarca, hatta yüzlerce bireye bile bulaştırmış oldu. İkinci avantajlı noktası maymun çiçeği virüsünün, virüs farklılıkları. Maymun çiçeği virüsü bir DNA virüsü, korona ise bir RNA virüsü. DNA virüsleri mutasyon açısından çok daha az riskli, kararlı yapıda olan, tedavilere de genel olarak uygun karşılık veren virüsler. Ama korona virüsün içinde bulunduğu RNA ailesi ise mutasyonlara çok daha açık. Tedavi geliştirmesi, aşı geliştirilmesi çok daha güç olan kümede yer alıyor. Covid damlacık, nefes ve teneffüs yoluyla bulaşıyordu o yüzden de alanlar çok daha kıymetliydi. İnsanların iç içeliği durumu çok daha kıymetliydi, bu da ikisinin ortasında çok kıymetli bir fark. Lakin maymun çiçeği virüsünde temas gerektirdiği için damlacık yoluyla bulaş kabul edilmediği için bulaştırıcılığının denetim altına alınabileceğini düşünüyoruz. Şu an ülkede görüldüğü için biz sanki ne oluyor diyoruz. Bugün Sıhhat Bakanımız sayın Fahrettin Koca maymun çiçeği virüsünün Türkiye’deki birinci olayını açıkladı. Bundan sonrasıyla ilgili tedbirler tekrar gündeme gelip, paylaşılacaktır. Öncesinden yapılan çalışmalar aşılar, geliştirilmiş ilaçları mevcut. Kişi kendisinde bu türlü bir lezyon gördüğü anda ki şanslı başkasında; koronada tanımlayamamış olabilirdi bulgularını, cildinde içi sıvı dolu bir lezyon yahut bulgu gördüğünde kendisini izolasyona alırsa zati önüne geçmiş olur” tabirlerini kullandı.
“Henüz Covid bitmedi”
Dr. Alış, korona virüs pandemisinin şimdi sona ermediğini söz ederek vatandaşları aşı periyodlarına uymaları konusunda uyardı. Alış, “Salgın bitmedi, resmi manada bitmiş olarak rastgele bir yerde kabul edilmedi. Yalnızca biz de değil tüm dünyada da devam ediyor. Aşılanma süreçlerine tam uymazsak, aşılara riayet etmezsek ve gerekli tedbirleri almazsak olmaz, şimdi Covid bitmedi” biçiminde konuştu.