Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Per, yeşil papağan popülasyonuna ait İ değerlendirmelerde bulundu. Egzotik bir cinsin, tesirinin görülmeye başlamasıyla istilacı cins olarak isimlendirildiğini belirten Per, istila sürecinde idarelerin 4 etaplı yaklaşımı olduğunu aktardı.
BEŞERLER OLMADAN DA YAŞAYABİLİYORLAR
Yeşil papağanların yarı tropikal çeşit oldukları için tabiatta hayatta kalabildiklerini aktaran Doç. Dr. Per, bu cinsin insanlara bağımlı olmadan tabiatta yaşadıklarını, yavru yetiştirebildiklerini ve varlıklarını dört mevsim bulundukları yerde sürdürebildiklerini lisana getirdi.
“YASADIŞI TİCARET OLUMSUZ TESİR YARATIYOR”
Dört evreli idare yaklaşımlarından birincisinin çeşidin ülkeye ya da yeni alanlara girişinin engellenmesi olduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Per, şunları söyledi: “Mesela Türkiye bu bahiste kıymetli bir adım attı. 2021 yılında tıbbın ithalatı yasaklandı. Lakin tıbbın ülke içindeki ticareti özgür. Bundan ötürü da şu anda parklarda, mezarlıklardaki yeşil papağanların ticari bir kıymeti var. Tabiattan toplanıp yasadışı bir biçimde ticaret döngüsüne sokuluyor. Bu da bir biyogüvenlik sorunu. Münasebetiyle bunun önlenmesi gerekiyor. Birinci kademe bu. Biz bu kademeyi, önleyemezsek daha sonraki basamaklarda başarılı olmamız çok düşük bir ihtimal. İkinci kademede birinci kayıtlar için vatandaşların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Mesela bazen vatandaşlar, tabiatta gördükleri yeşil papağanları alıp meskenlerine götürüyorlar. Ya da onlar da satabiliyor, birine verebiliyor ya da tekrar tabiata bırakabiliyor. Bu türlü durumlarda Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Vilayet Müdürlüklerine başvurmak gerekiyor. Katiyen tabiattan yeşil papağanların toplanmaması, yerinin değiştirilmemesi gerekiyor. Bu iki basamakta başarılı olunduğu vakit üçüncü basamağa geçiliyor.”
“KUMRULAR ÜZERE HER YERDE OLABİLİRLER”
İstila sürecinin üçüncü etabına değinen Per, “Bu birinci iki kademede başarılı olmadığımız vakit, üçüncü etaba geçip de yuvadan yumurtaların deforme edilmesi ya da bireylerin toplanması üzere çalışmalar çok muvaffakiyete ulaşmıyor. Yapılabiliyor lakin çok muvaffakiyete ulaşmıyor. Bu istila sürecinin bir de dördüncü kademesi var. Bu da popülasyonlar artık yönetilemeyecek kadar büyürse bir öbür örnek olarak kumru çeşidinde olduğu üzere tüm Türkiye’de yaygınlaşabiliyor ve yaygınlaştıktan sonra doğallaşmış olarak kabul ediliyor. Münasebetiyle bu cins artık yönetilemez bir duruma geliyor” diye konuştu.