Dezenformasyonla çabaya ait düzenlemeleri de içeren yasa teklifi AK Parti ve MHP’nin ortak imzası ile TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklifle birlikte internet haber siteleri müddetli yayınlara dahil ediliyor. İnternet haber siteleri de ilanlardan faydalanabilecek. Öte yandan toplumsal medyada birçok düzenleme yapılacak.
DÜZMECE İSİM VE HESAPLARLA OLAN PAYLAŞIMLAR
Dezenformasyonla çabayı amaçlayan yasa teklifi ile; düzmece isim ve hesaplarla yasa dışı içerik oluşturup paylaşma, farklı siyasi kanıdaki şahıslara, rastgele bir alanda rakip olarak gördüklerine, farklı dinlere yahut milletlere yönelik küfür, iftira yahut hakaret etmek, karalamak ya da itibarsızlaştırmak, nefret ve ayrımcılığa yer oluşturmayı ortadan kaldırmayı hedefliyor.
İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLAR
Teklifle; İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Hatalarla Gayret Edilmesi Hakkında Kanunda da değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda; uygulamada karşılaşılan meselelerin giderilmesi hedefiyle içeriğin çıkarılması, erişimin engellenmesi kararlarının uygulama mercii noktasındaki tereddütlerin ortadan kaldırılması ve Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin misyon ve yetki alanı belirleniyor. Çocukların, gençlerin ve ailenin internetin yasa dışı içerikleri hakkında bilinçlendirilmesi ve inançlı kullanımı konusunda bilgilendirilmesi için Birliğe ek misyonlar veriliyor. Kişilik haklarının korunmasına yönelik olarak Birliğe yapılan müracaatlara ait yapılacak itirazlarda takip edilecek yargısal kontrol metodu konusunda düzenleme yapılıyor.
İnternet ortamında işlenen suça mevzu yayınların içerik yahut yer sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararı verilebilecek katalog kabahatlerde, yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor. Kanunla düzenlenen toplumsal ağ sağlayıcıların yükümlülük ve sorumluluklarına yönelik; muhataplık bağlantısının güçlendirilmesi, raporlama yükümlülüğünün kapsamının genişletilmesi, çocuklara yönelik uygulamalar konusunda ayrıştırılmış hizmet sunumunun sağlanması, yargı mercilerinin bilgi taleplerine müddetinde ve direkt yanıt verilmesi, kullanıcı haklarının korunması, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen inanılmaz durumlarda kriz planı oluşturarak aktif tedbirler alınması üzere konularda Avrupa Birliği’ndeki regülasyonlara ait gelişmeler de göz önünde bulundurularak ek düzenlemeler yapılıyor.
BİR YILDAN ÜÇ YILA KADAR MAHPUS CEZASI
Teklifle; yalnızca halk ortasında tasa, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe muhalif bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli olacak halde alenen yaymak cürüm olarak düzenleniyor. Telaş, kaygı yahut panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe ters bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak. Kabahatin, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılacak.
BTK’YA YETKİ VERİLİYOR
Ayrıyeten, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nda öngörülen değişikliklerle; şebekeler üstü (Over The Top (OTT) – İnternet Tabanlı) hizmetler teklifle tanımlanıyor. Türkiye’deki rastgele bir mevzuata tabi tutulmadan sunulan bu hizmetler, Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK) tarafından yetkilendirilen ve benzeri hizmeti sunan işletmeciler açısından haksız rekabet oluşturduğu için BTK’ya bu hizmetlere ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki veriliyor. Böylece, BTK tarafından yetkilendirilen işletmecilerin, ilgili mevzuat çerçevesinde kamu hizmetinin gereği üzere yürütülmesini teminen tüketici hakları, ferdî dataların korunması, hizmet kalitesi, raporlama, mali yükümlülükler üzere kimi yükümlülüklere tabi tutulması amaçlanıyor.
PALAVRA HABERLER
Değişiklik Teklifiyle, palavra haberin vardığı nokta ve tesirleri dikkate alınarak dezenformasyonla uğraş kapsamında bir taraftan idari önlemler güçlendirilirken öteki taraftan 5237 sayılı Kanunun ‘Kamu Barışına Karşı Suçlar’ kısmında ‘Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma’ başlığıyla müstakil bir cürüm ihdas ediliyor. Bu doğrultuda, yalnızca halk ortasında telaş, panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu tertibi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe alışılmamış bir bilginin, kamu barışını bozmaya elverişli halde alenen yayılması cürüm olarak düzenleniyor. Böylece failde özel kast, gerçeğe karşıt bilgide özel nitelik ve harekette elverişlilik aranacak. Teklifle; internet haber sitelerinde karşılık ve düzeltme hakları açık bir halde teminat altına alınıyor ve içeriğin yayından çıkarılması ile erişimin engellenmesi durumlarında da düzeltme ve karşılık metninin bir hafta müddet ile yayınlanmaya devam edileceği belirleniyor.
BASIN KARTLARINA DÜZENLEME
Teklifle; yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve söz özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartının kimlere verileceği kanunla yine düzenleniyor. Bu çerçevede; yargı kararları doğrultusunda basın kartının, basın ve tabir özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartı verilecek bireylerde aranacak koşulların kanunla düzenlenmesi öngörülüyor.
Yabancı medya mensuplarının basın kartını hangi kaidelerde alacağı düzenlenerek, basın kartı alım süreçlerinde karşılıklılık temelinin da gözetileceği karar altına alınıyor. Basın kartı müracaatlarını kıymetlendirecek Kurulun kimlerden teşekkül edeceği, üye sayısı, vazife müddeti ile Kurulun müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağını takdir edecek.
BASIN KARTI PRENSİPLERİNE UYMAYANLARIN KARTI İPTAL EDİLECEK
Basın kartı sahibinin, sahip olması gereken nitelikleri kaybettiğinin anlaşılması halinde bu durumda Kurul değerlendirmesine gerek kalmadığından basın kartının Başkanlıkça iptal edilmesi öngörülüyor. Basın kartı sahibinin, basın ahlak temellerine karşıt faaliyet ve davranışlarda bulunması halinde basın kartlarının Komite kararıyla iptal edilmesi düzenleniyor.
ADİL SİCİL KAYDI KIYMETLİ OLACAK
Basın kartı sahibinin, gerekli nitelikleri kaybettiğinin anlaşılması sonucunda basın kartının iptal edilmesi halinde iptal tarihinden itibaren bir yıl; basın ahlak temellerine karşıt faaliyet ve davranışlarda bulunması sonucunda iptal edilmesi halinde ise beş yıl mühlet boyunca yine basın kartı düzenlenemeyeceği karar altına alınıyor. İsimli sicil kaydında basın kartı verilmesine mani bir kabahatten mahkumiyeti bulunan şahıslara bu mahkumiyetler isimli sicil kaydından silinmedikçe yahut yasaklanmış hakların geri verilmesine karar verilmedikçe basın kartı düzenlenmeyecek. Basın kartlarının biçimi, medya kuruluşlarında aranacak kaideler, kontenjanlar, Kurul üyelerinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma yolları, müracaat çeşitleri ile müracaatta istenilecek dokümanlar Başkanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Basın kartı sahiplerinin kazanılmış haklarını korumak maksadıyla düzenleme yapılıyor.
İNTERNET HABER SİTELERİ MÜDDETLİ YAYIN KAPSAMINA ALINIYOR
Değişiklik Teklifiyle, internet haber siteleri vadeli yayın kapsamına alınıyor. Böylece, internet haber siteleri de ilanlardan yararlanabilecek.