Doç. Dr. Erüz: ” Karadeniz‘in yüzde 16’lık kısmında avcılık yapılıyor”
KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz:
Denize yapılan dolgu, kirlilik ve çok avlanma eko sistemi tehdit ediyor”
“Kendi tükettiğimizi hesaplamayıp da Yunus’un ya da Vatoz’un tükettiğini hesaplarsak eko sistemi koruyamayız”
TRABZON – Karadeniz Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, Karadeniz kıyılarında önemli bir insan baskısı olduğunu belirterek bunun da Karadeniz’in eko sistemini olumsuz biçimde etkilediğini söyledi.
Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerde yaklaşık 170 milyon nüfusun yaşadığını, bunun da kirletici açısından bakıldığında değerli ölçüde tehlike arz ettiğini tabir eden Erüz, “Karadeniz doğal yapısı itibariyle ortalama 150 metreden aşağısı oksijensiz anoksit bir su kitlesi. Yani toplam kütlenin yüzde 15-16’sı lakin ekolojik olarak üst yapılı canlıları barındırıyor. Münasebetiyle avcılık yaptığımız kısım yüzde 16’lık alanda yaşıyor” diye konuştu.
Yunus yada Vatoz’un tükettiğini hesaplayarak eko sistemin korunamayacağını kaydeden Erüz, “Bütün kıyısal balıkçılıkta aslında o alanlarda yapılıyor. Bütün olarak baktığımız vakit Karadeniz’deki balıkçılığın o sığ kıyı kenarlarındaki kısımda yaptığımız tesirden ötürü daima zira balıkçılık şöyle, büyük balıkçılar Eylül ile Nisan ortasında avcılık yapıyor fakat küçük balıkçı dediğimiz Doğu Karadeniz’de yaklaşık her 3 kilometreye bir balıkçı barınağı düşer, balıkçı limanı düşer. Yani binlerce balıkçımız her gün denizde avcılık yapıyor. Bunlar olağanda küçük balıkçı olduğu için çok büyük ağlarla büyük av yakalamamakla birlikte tek başına bile olsa bakıldığında günde binlerce balıkçının denizde olduğu manasına geliyor ve bunun her hangi bir vakit hududu yok. Yani 12 ay mantığı ile çalışıyorlar lakin bizim Karadeniz’in kıyı kenarı hayli dar kıyı çizgimizin çabucak önündeki sığ sular epey hudutlu ölçüde. Hacimsel olarak ve alansal olarak buraya yapılacak olan baskıda maalesef süratli bir biçimde reaksiyon veriyor zira birebir vakitte o alanı kirletiyoruz birebir vakitte dolgu yapıyoruz. Bunun sonucunda bu tıp insan faaliyetleri sonucu oluşan deformasyon balıkçılık ve başka zati sıkıntı olan biyo çeşitliliği tehdit altında olan bir coğrafyada balıkların stoklarında da otomatik men azalmaya gerçek onun için balıkçılık faaliyetlerini denetim altına yani neyi avladığımızı ne kadar avladığımızı ne vakit avladığımızı net olarak ortaya koyamadığımızda bu sefer orada var olan balık popülasyonuna balık stoklarına ziyan vermeye başlıyoruz. Sonuçta bizim insan tesiriyle orada sistemde kırılmaya neden oluyoruz o da sonuç itibariyle küçük balıktan başlayarak büyük balığa kadar giden tüm süreci etkiliyor. Genelde şöyle deniliyor; aşikâr balıklar bizim tükettiğimiz balıklarda azalmalar var buna rağmen Yunus üzere göğüslü hayvan, cam göz köpekbalığı yada vatoz üzere organizmaların arttığı söyleniyor. Lakin o cinsleri biz avlamadığımız için avlayarak tüketmediğimiz için denizde kalıyor başkalarını çok avlıyoruz. Aslında tabiatta bulunan hiçbir çeşit besleneceği ölçüde besin yoksa orada zati yaşayamaz çok üreyemez çok gelişemez. Yani tabiat kendi sistemi içerisinde asla o denli aşırılığa fazla artmaya müsaade vermesi mümkün değil. Münasebetiyle biz aslında kendi tükettiğimizi hesaplamayıp ta Yunus’un ya da vatoz’un tükettiğini hesaplayarak eko sistemi koruyamayız, Karadeniz’i hayatta koruyamayız. Karadeniz’i koruyacaksak kesinlikle öncelikle denizde yaşayan tüm canlıların yaşama hakkını evvel savunmalıyız, sonra bu canlıların ne kadar olduğunun bilimsel araştırmalarını ortaya koymamız gerekiyor. Sonra ona dayalı olarak ta avcılığı planlayıp sürdürülebilir bir avcılıkla Karadeniz’i kullanmamız gerekiyor. Aksi durumda herkes mantığına kendi bildiğine kendi doğrularına nazaran hareket ederse maalesef Karadeniz’i kaybederiz” diye konuştu.